Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken – nr. 2 zomer 2025

Beschrijving

In ravijnjaar 2026 lopen gemeenten zo’n 2 miljard aan inkomsten van het Rijk mis. Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken heeft voor dit zomernummer een dossier samengesteld over gemeentelijke taken en middelen, met verschillende perspectieven op een duurzame inrichting van het sociaal domein.

Om te beginnen: wat is het ravijnjaar eigenlijk? Hoe werkt de bekostiging van gemeenten? Welke taken komen in de verdrukking? Een overzicht van de hand van Isa van der Bij. In een interview met Piet-Hein Peeters gaat Irene Niessen, financieel expert sociaal domein, in op de risico’s die het sociaal werk loopt in 2026. Lector Henk Spies schrijft dat nog harder sturen op controle, beheersing en gehoorzaamheid een doodlopende weg is. Hij pleit voor investeren in gezond verstand, praktische wijsheid en menselijk vakmanschap. Volgens Peter Verheij van de Raad voor het Openbaar bestuur kan druk op de financiën een echte aanjager van verandering, vernieuwing en transformatie zijn.

Jeroen Gradener en Jeanet de Jong pleiten ervoor om professionele ondersteuning van opbouwwerkers te gebruiken om bewonersinitiatieven te laten floreren: een pleidooi voor het herdefiniëren van de eigen rol van het lokale bestuur.

Jan van Dam interviewde emeritus hoogleraar Godfried Engbersen. ‘De overheid moet de kracht van het maatschappelijk middenveld beter benutten. Om mee te helpen belangrijke vragen als zorg, integratie en participatie aan te pakken.’ Volgens Thijs van Mierlo blijft de discussie over het ravijnjaar steken in technocratische analyses en financiële onderhandelingen tussen rijk en gemeenten. Er zijn volgens hem radicaal andere keuzes nodig: niet geld, maar gemeenschap moet vooropstaan.

Verder in dit nummer:

• Interview met hoogleraar Maartje van der Woude over de ‘migratiemanagementmachine’ en ‘crimmigratie’. Door Evelien Vos.
• Professionele versimpelaars maken het werk van uitvoerende professionals makkelijker. Door Pieter Hilhorst.
• Bespreking van het boek Maar dat begrijp jij toch niet van Karim Amghar. Door Rineke van Daalen.
• Op reportage met de politie in Heerlen-Noord, de samenwerking tussen zorg, welzijn en bewoners. Door Wiebe Ruijtenberg en Maartje van der Woude.
• Parallellen tussen de VS en Nederland in een interview met hoogleraar Albert Dzur. Door Marcel Ham en Marcel Spierts.
• Op zoek naar werk in de hulpverlening. Door Marieke Bourgonje.
• Columns van Thomas Kampen, Sander Griek, Sahar Noor en Monique Kremer.